Oedeemfysiotherapie

Houdt u vocht vast in uw romp of ledematen, of heeft u last van overmatige vetophoping (lipoedeem)? Dan heeft u mogelijk baat bij oedeemtherapie. Hieronder leest u meer over oedeem, het ontstaan ervan en de behandeling.

Oedeem en het lymfesysteem
U heeft vast wel eens uw knie gestoten en daar een blauwe plek aan over gehouden. Die blauwe plek ontstaat door een kapot bloedvat, waarbij allerlei stoffen vrijkomen en er een zwelling ontstaat op basis van vocht. Dit is een vorm van oedeem.

Oedeem, oftewel lymfevocht, is ‘een abnormale ophoping van weefselvocht’, dus een zwelling door toename van vocht. Meestal uit oedeem zich in de ledematen, maar u kunt er in het hele lichaam last van hebben.

Het lymfevocht wordt vervoerd via de lymfevaten, die zich in het hele lichaam bevinden. Deze lymfevaten vormen samen met de weefsels en organen die de lymfe verwerken het lymfesysteem. Dit systeem loopt parallel aan de bloedsomloop, maar waar de bloedvaten vrij diep zitten, bevindt het lymfesysteem zich juist direct onder de huid. Als in dit systeem een storing ontstaat, ontstaat er oedeem.

Even terug naar die blauwe plek. Het lymfevocht dat ontstaan is, wordt als alle omstandigheden goed zijn gewoon afgevoerd door het lymfesysteem. Na een paar dagen is het vocht dan weg. Maar wanneer er een groter trauma heeft plaatsgevonden, zoals een operatie, dan zijn er lymfeknopen of -vaten beschadigd. In dat geval moet het vocht een andere weg zien te zoeken. Die weg kunnen we stimuleren met therapie.

Wat houdt oedeemtherapie in?

Er zijn verschillende manieren om oedeem aan te pakken en het zal per persoon verschillen welke behandeling of combinatie van behandelingen toegepast wordt. Met manuele lymfdrainage, een speciale massage, stimuleren we de afvoer van het vocht. Als er sprake is van kapotte of verwijderde lymfevaten, kan het vocht dankzij deze techniek omgeleid worden. Bij compressietherapie wordt met behulp van zwachtelen, het dragen van een therapeutische elastische kous of het dragen van een niet-elastisch verband, tegendruk uitgeoefend in het oedeemgebied. Daarnaast leren we u wat u zelf het beste kunt doen om het ontstaan van het oedeem te voorkomen, dan wel te verminderen. We geven u dan tips en adviezen over uw dagelijks functioneren en geven u eventueel nog wat oefeningen mee.

Hoe ontstaat oedeem?
Oedeem kan verschillende oorzaken hebben, zoals:

• aanleg voor vochtophoping
• een ongeluk/trauma
• een operatie
• een tumor of na een bestraling of chemokuur
• overgewicht
• beschadiging van de lymfeknopen of -vaten
• een verstopte ader of beschadiging van de bloedvaten
• hartfalen
• nierziekten
• leveraandoeningen

Welke klachten heeft u?
Bij oedeem merkt u meestal een vochtophoping op in de enkels, voeten, benen of armen, maar vaak gaat dat nog gepaard met andere symptomen, zoals:

• een gespannen gevoel in het gebied van de zwelling
• benauwdheid
• sneller moe zijn
• kortademigheid bij inspanning of bij plat liggen
• binnen een paar dagen één of twee kilo aankomen

Soms vallen de andere symptomen juist meer op dan de vochtophoping. Mocht u uw eigen klachten herkennen, is het wellicht verstandig om eens een afspraak te maken om na te kijken of u misschien vocht vasthoudt.